Etappe 17. Franco, die was pas raar

Als de etappe er niet zo starten zou je er nooit komen. Sequeros heeft 237 inwoners, en dat betekent dat het aantal mensen verdubbelt als de Vuelta vandaag in het dorp is. 

Sequeros is niet ver van de grens met Portugal, rond de regio Las Hurdes. Cineast Luis Buñuel maakte hier zijn documentaire in de jaren dertig van de vorige eeuw. Sinds die film (die je hier kunt zien) staat Las Hurdes synoniem voor achterstand en armoede. 

De miserie is er niet meer, maar toch eindigt het strakke asfalt van de regionale weg in een hobbelig boerendorp. Ik raak vrijwel meteen in gesprek met José Manuel Martín (81). Hij heeft een petje, vestje en geruit flanellen overhemd. Hij wil me wel rondleiden. “Meneer! Ik werkte vijftig jaar als taxichauffeur.” 

Waarom de etappe vandaag in zijn dorp begint weet hij eigenlijk niet. Maar belangrijk is het wel, giechelt José Manuel. “Eindelijk een beetje vreugde hier.” Als ik begin over wielrennen in tijden van corona moet hij weer gniffelen.

Toen in 1936 de Vuelta voor de tweede keer werd verreden was er enige aarzeling. Overal in de republiek was sociale onrust. In het noordelijke Asturias had zelfs een dramatisch verlopen revolutie plaatsgevonden, waarbij grote delen van de regionale hoofdstad Oviedo door opstandige mijnwerken in puin waren gelegd. In het noorden van Afrika klonk wapengekletter. 

Was dat nu wel een goed idee, rondfietsen door Spanje? Maar de republikeinse regering drong aan. Juist vanwege het tumult was het een goed idee dat Spanje zijn visitekaartje aan Europa toonde. Feitelijk is de gedachte nauwelijks veranderd. Juist vanwege de coronacrisis gaat de ronde van Spanje gewoon door.

Je ziet wel dat de grote monumentale startplaatsen verdwijnen. De organisatie kiest liever totaal onbekende stippen op de kaart, waar de meeste Spanjaarden nog nooit van hoorden. Eindetappes wordt gedirigeerd door aanvliegroutes van helikopters, die zo de laatste kilometers mooi in beeld kunnen brengen.

Voor plaatsjes als Sequeros betekent het dat ze in het televisieverslag voorbij komen. En ze even uit de vergetelheid worden losgewrikt. Niet vergeten worden, zo ging het ook in die eerste jaren van de republiek. 

“Rare tijden, welnee,”, vertrouwt José Manuel me nog toe. Hij frummelt even aan zijn mondkapje. “Die dictatuur van Franco. Dat was pas raar.”